Chai Hu Shu Gan San Tang, Chai Hu Shu Gan San Pian, Chai Hu Shu Gan San San en Chai Hu Shu Gan San Wan zijn verschillende toedieningsvormen (afkooksel, tabletten, poeder en pillen) van één klassieke Chinese kruidenformule. De naam Chai Hu Shu Gan San wordt vertaald als “Bupleurum‑poeder om de Lever vrij te maken” of “Bupleurum Liver‑Flow Powder”. Binnen de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) behoort deze formule tot het type Lever‑Qi‑verspreiding‑formules die vooral gebruikt worden bij zogenaamde Lever‑Qi‑stagnatie‑patronen.
In TCG‑taal wordt aangenomen dat stress, frustratie of langdurige emotionele spanning kan leiden tot een patroon waarin de Lever‑Qi niet vrij kan circuleren – wat resulteert in gevoelens van spanning, oppervlakkigheid, onrust of voelbare spanning rond buik en borst. De formule Chai Hu Shu Gan San is ontworpen om volgens dit model Liver‑Qi te “spreiden”, spanning te verlichten en Qi‑circulatie in borst en buik te herstellen. Dit zijn echter zuiver TCG‑patroon begrippen en geen westerse medische diagnoses.
In tegenstelling tot veel Chai Hu‑formules bevat deze combinatie geen sterke hitte‑klarende kruiden, wat maakt dat ze milder van aard is en geschikter voor langere periodes van ondersteuning. Ze wordt beschouwd als meer “balancerend” dan “theraperend” in sterkte.
In de EU en Nederland worden Chai‑Hu‑Shu‑Gan‑San‑producten (Tang/Pian/San/Wan) doorgaans verkocht als voedingssupplement of kruidenpreparaat. Ze zijn geen geregistreerde geneesmiddelen, tenzij dit expliciet op de verpakking staat. Volgens EU‑ en NVWA‑regelgeving mogen er geen medische claims op dergelijke producten worden gedaan (zoals ziekten voorkomen, behandelen of genezen); gezondheidsclaims zijn alleen toegestaan als ze officieel zijn goedgekeurd. De onderstaande tekst is dus uitsluitend een algemene, educatieve uitleg over TCG‑traditie en vervangt geen medisch advies of behandeling.
Chai Hu Shu Gan San is een compacte, gericht samengestelde formule. De klassieke samenstelling bevat doorgaans:
● Chai Hu (Bupleurum chinese wortel) – het kernkruid; spreidt Liver‑Qi en helpt spanning en stagnatie op te heffen.
● Bai Shao (Paeonia lactiflora wortel) – voedt Bloed en beschermt volgens TCG het Yin; verzacht spanning en kramp.
● Xiang Fu (Cyperus rotundus rhizoom, meestal Zhi Xiang Fu)) – spreidt Qi in onderbuik en vrouwelijk lager stelsel; ondersteuning idee is het herstellen van vrije circulatie.
● Zhi Ke / Zhi Shi (Citrus aurantium vrucht, bereid of onbereid) – beweegt Qi in borst en midden warmer; helpt het “vastzittende” gevoel te verlichten.
● Gan Cao (Glycyrrhiza uralensis wortel) – harmoniseert de formule en beschermt de midden warmer.
● Sheng Jiang (Zingiber officinale verse gember) – ondersteunt Qi‑beweging en Milt‑functie, maakt de formule verteerbaar.
Sommige moderne versies voegen licht tonifiërende kruiden (bijv. Ren Shen of Dang Shen) toe of nemen kleine variaties aan. Hulpstoffen kunnen worden toegevoegd voor tabletten, pillen of granulaat. De exacte samenstelling en verhoudingen kunnen per fabrikant verschillen; de ingrediëntenlijst op het etiket van het concrete product is altijd leidend.
