Chai Hu Qing Gan Tang, Chai Hu Qing Gan Pian, Chai Hu Qing Gan San en Chai Hu Qing Gan Wan zijn verschillende toedieningsvormen (afkooksel, tabletten, poeder en pillen) van één klassieke Chinese kruidenformule. De naam Chai Hu Qing Gan Tang wordt vaak vertaald als “Bupleurum‑afkooksel om de Lever te klaren” of “Bupleurum & Rehmannia‑combinatie” en behoort in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) tot de formules die Lever‑hitte en Lever‑/Galblaas‑exces‑patronen helpen reguleren binnen het TCG‑model.
In TCG‑taal wordt deze formule beschreven als een combinatie van een Lever‑verzachtende en Qi‑regulerende component (met name Chai Hu) met een hitte‑klarende en “ontgiftende” component (de zogeheten “drie Gele” – Huang Lian, Huang Qin, Huang Bai – plus Zhi Zi) en een bloed‑voedende en bloed‑bewegende component (elementen uit Si Wu Tang). Daarnaast bevat de formule kruiden die Wind‑Hitte in het hoofd‑ en keelgebied verspreiden en slijm/vocht helpen reguleren.
Binnen de TCG‑theorie wordt Chai Hu Qing Gan Tang traditioneel gebruikt wanneer er sprake is van zogenoemde “Lever‑hitte” of “Lever‑Qi‑stagnatie die in hitte is omgezet”, eventueel gepaard met opstijgende hitte naar hoofd, ogen, keel of huid. Dit zijn echter TCG‑patroon begrippen en mogen niet worden gelijkgesteld aan westerse medische diagnoses of ziekte benamingen.
In de EU worden Chai‑Hu‑Qing‑Gan‑producten die als kant‑en‑klare pillen, tabletten, poeders of granulaat worden verkocht, in de praktijk geclassificeerd als voedingssupplement of kruidenpreparaat. Ze zijn geen geregistreerde geneesmiddelen, tenzij een specifieke vergunning bestaat. Volgens EU‑ en NVWA‑regelgeving mogen er geen medische claims (zoals ziekten voorkomen, behandelen of genezen) op dit soort producten worden vermeld; gezondheidsclaims zijn alleen toegestaan als ze officieel zijn goedgekeurd. De onderstaande informatie is daarom uitsluitend een algemene, educatieve toelichting op de TCG‑traditie en vervangt geen medisch advies of behandeling.
De klassieke Chai Hu Qing Gan Tang‑formule combineert bloed‑voedende, hitte‑klarende en wind‑hitte‑verdrijvende kruiden. Veel gebruikte TCG‑ingrediënten zijn onder meer:
● Dang Gui (Angelica sinensis wortel) – voedt en beweegt Bloed; ondersteunt volgens TCG de Lever en verzacht interne spanning.
● Chuan Xiong (Ligusticum chuanxiong rhizoom) – beweegt Bloed en Qi, vooral in hoofd en bovenlichaam.
● Bai Shao (Paeonia lactiflora wortel) – voedt Bloed en beschermt Yin; helpt kramp en spanning in de Lever‑zone te verzachten.
● Shu Di Huang of Sheng Di Huang (Rehmannia glutinosa wortel, bereid of rauw) – diep voedend Yin‑ en Bloed‑kruid dat ook Hitte in het Bloed kan matigen.
● Huang Lian (Coptis chinensis rhizoom), Huang Qin (Scutellaria baicalensis wortel), Huang Bai (Phellodendron bast) – de “drie Gele”: klassiek hitte‑klaren en “ontgiftend” in TCG‑zin, met nadruk op Lever‑ en Galblaas‑hitte.
● Zhi Zi (Gardenia jasminoides vrucht) – klaart Hitte en “irritatie” in hart‑ en Lever‑systeem volgens TCG.
● Chai Hu (Bupleurum chinese wortel) – spreidt Lever‑Qi en begeleidt de formule naar de Lever‑ en Galblaas Kanalen.
● Lian Qiao (Forsythia suspensa vrucht) – klaart bovenste‑warmer‑hitte en helpt bij het reguleren van huid en keel.
● Niu Bang Zi (Arctium lappa vrucht) – verdrijft Wind‑Hitte via huid en keel; ondersteunt volgens TCG de eliminatie van “toxische hitte”.
● Jie Geng (Platycodon grandiflorus wortel) – geleidt de werking naar long/keel en ondersteunt de verspreiding van Qi in de bovenkant van het lichaam.
● Bo He (Mentha haplo calyx kruid) – verspreidt Wind‑Hitte en verfrist hoofd, ogen en keel.
● Tian Hua Fen (Trichosanthes kirilowii wortel) – klaart Hitte, genereert vloeistoffen en helpt volgens TCG dik slijm en hitte te reguleren.
● Gan Cao (Glycyrrhiza uralensis wortel) – harmoniseert de formule en rondt het smaakprofiel af.
Fabrikanten kunnen hulpstoffen (zoals zetmeel, cellulose, coating‑middelen) toevoegen voor tabletten, pillen of capsules. De exacte samenstelling en verhouding van kruiden kan per merk verschillen; de ingrediëntenlijst op het etiket van het concrete product is altijd leidend.